Thuốc tránh thai khẩn cấp (TTTC) là một phương pháp an toàn và hiệu quả giúp ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn trong những tình huống khẩn cấp. Đây là giải pháp được nhiều phụ nữ lựa chọn khi không sử dụng biện pháp tránh thai hoặc khi có sự cố trong quá trình quan hệ tình dục. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại thuốc tránh thai khẩn cấp, cách sử dụng và lưu ý khi sử dụng.
1. Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Thuốc tránh thai khẩn cấp là loại thuốc được thiết kế để ngăn ngừa sự thụ thai sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc khi biện pháp tránh thai thất bại, chẳng hạn như bao cao su bị rách. Những loại thuốc này hoạt động chủ yếu bằng cách trì hoãn sự rụng trứng, ngăn cản tinh trùng tiếp cận trứng hoặc thay đổi môi trường trong tử cung để ngăn cản việc làm tổ của trứng đã thụ tinh.
2. Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp phổ biến
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thuốc tránh thai khẩn cấp với các thành phần và cơ chế tác động khác nhau. Dưới đây là một số loại thuốc tránh thai khẩn cấp phổ biến:
a. Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa Levonorgestrel
Levonorgestrel là một thành phần phổ biến trong nhiều loại thuốc tránh thai khẩn cấp. Thuốc này có tác dụng ngăn ngừa hoặc trì hoãn sự rụng trứng, làm đặc chất nhầy cổ tử cung để ngăn cản sự di chuyển của tinh trùng, hoặc thay đổi lớp niêm mạc tử cung để ngăn trứng đã thụ tinh làm tổ. Một số loại thuốc tránh thai khẩn cấp có chứa Levonorgestrel phổ biến như:
- Postinor: Đây là một trong những loại thuốc tránh thai khẩn cấp nổi bật, dễ dàng tìm thấy trên thị trường. Thuốc này cần được sử dụng càng sớm càng tốt, lý tưởng nhất là trong vòng 72 giờ sau quan hệ tình dục không bảo vệ.
- Escapelle: Tương tự Postinor, Escapelle cũng chứa Levonorgestrel và có tác dụng hiệu quả khi được sử dụng trong vòng 72 giờ sau quan hệ tình dục.
b. Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa Ulipristal Acetate
Ulipristal Acetate là một loại thuốc tránh thai khẩn cấp khác với cơ chế hoạt động khác biệt so với Levonorgestrel. Thuốc này có tác dụng ngăn cản sự rụng trứng và có thể được sử dụng hiệu quả trong vòng 120 giờ (5 ngày) sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Một loại thuốc tránh thai khẩn cấp chứa Ulipristal Acetate phổ biến là:
- ellaOne: Đây là một loại thuốc tránh thai khẩn cấp hiệu quả cao, có thể sử dụng trong vòng 5 ngày sau quan hệ tình dục không bảo vệ.
c. Thuốc tránh thai khẩn cấp kết hợp Estrogen và Progestin
Một số loại thuốc tránh thai khẩn cấp khác có sự kết hợp giữa Estrogen và Progestin, mặc dù hiện nay ít được sử dụng do hiệu quả thấp hơn và nguy cơ tác dụng phụ cao hơn. Các thuốc này thường được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ và có thể yêu cầu liều dùng cụ thể.
3. Cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Để đạt được hiệu quả cao nhất, việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp cần tuân thủ các nguyên tắc nhất định:
- Thời gian sử dụng: Đối với Levonorgestrel, thuốc cần được uống càng sớm càng tốt, lý tưởng là trong vòng 72 giờ sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Còn đối với Ulipristal Acetate, thời gian sử dụng có thể kéo dài lên đến 5 ngày (120 giờ).
- Liều dùng: Một viên thuốc là đủ cho một liều dùng. Tuy nhiên, tùy vào từng loại thuốc, có thể cần sử dụng thêm một viên thuốc sau một khoảng thời gian nhất định (ví dụ, 12 giờ sau viên đầu tiên).
- Lưu ý: Thuốc tránh thai khẩn cấp không nên được sử dụng như một biện pháp tránh thai thường xuyên. Đây chỉ là phương án cuối cùng khi không có lựa chọn nào khác.
4. Những lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp an toàn và hiệu quả, nhưng cũng cần lưu ý một số điều quan trọng khi sử dụng:
- Không thay thế biện pháp tránh thai dài hạn: Thuốc tránh thai khẩn cấp không nên được sử dụng thường xuyên như biện pháp tránh thai chính. Nếu bạn cần tránh thai lâu dài, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn biện pháp phù hợp như thuốc tránh thai hàng ngày, cấy que tránh thai, hoặc dụng cụ tử cung (IUD).
- Tác dụng phụ: Một số phụ nữ có thể gặp phải các tác dụng phụ nhẹ khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp như buồn nôn, đau đầu, mệt mỏi hoặc chảy máu bất thường. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Hiệu quả không tuyệt đối: Thuốc tránh thai khẩn cấp không 100% đảm bảo sẽ ngăn ngừa thai. Việc sử dụng thuốc càng sớm sau quan hệ tình dục, hiệu quả càng cao. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp không tránh thai được hoàn toàn.
5. Kết luận
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một giải pháp tiện lợi và hiệu quả trong trường hợp cần tránh thai ngoài ý muốn sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc này không nên trở thành thói quen, mà chỉ nên sử dụng trong những tình huống khẩn cấp. Việc tham khảo ý kiến bác sĩ và lựa chọn biện pháp tránh thai dài hạn sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe sinh sản tốt nhất.
